اصول و آداب درست میزبانی

قبلاً در مطلبی با عنوان «اتیکت چیست؟» تعاریف مختلفی از اتیکت ارائه کردم و سپس در مطالبی جداگانه مصداق‌هایی از آن را در موقعیت‌های مختلف توضیح دادم. در ادامه بحث‌های مربوط به اتیکت و آداب رفتار درست در موقعیت‌های مختلف در این نوشته قصد دارم برخی از اصول و آداب درست میزبانی را برایتان توضیح بدهم.

همان‌طور که در مطلبی با عنوان «چگونگی مواجهه با رفتار نادرست دیگران» اشاره شد، مرجع اصلی توصیه‌های این گروه از پست‌ها کتاب جامع آداب معاشرت امیلی پست – مهم‌ترین و معتبرترین مرجع در این زمینه – است.

با توجه به علاقه شخصی‌ام به این موضوعات و مطالعه‌هایی که در این خصوص انجام می‌دهم، مواردی را یادداشت کرده و سعی می‌کنم در قالب پست‌هایی در وبلاگ برای مطالعه شما بنویسم.

اهمیت میزبانی خوب در فرهنگ ایرانیان

یکی از مواردی که در فرهنگ ایرانیان توجه زیادی به آن شده و حساسیت‌های خاصی در آن مورد وجود دارد، بحث مهمان و رعایت آداب درست میزبانی است.

البته این مباحث به‌صورت سنتی رعایت شده و اکثر افراد نیز از والدین خود و بزرگان فامیل آن‌ها را آموخته‌اند و بر اساس آن آموخته‌ها عمل می‌کنند.

با توجه به برنامه‌ها و دروس آموزشی مدارس ایران، در طول دوران تحصیل به‌جز یک سری مسائل کلی، آموزش‌های کاملی در مورد آداب معاشرت و مخصوصاً نحوه درست میزبانی به افراد  داده نمی‌شود. با این توضیحات اگر کسی شخصاً به دنبال یادگیری این مسائل نباشد، عملاً خیلی از موارد و اصول مهم آموخته نشده و طبیعتاً رعایت نخواهند شد.

در پست با عنوان «اتیکت چیست؟» به‌تفصیل در مورد اهمیت و نقش یادگیری این مباحث توضیح داده شد.

پیش‌نیازهای میزبانی خوب

میزبان خوب بودن یک هنر است که تلفیقی از خصوصیاتی مانند صمیمیت، مهمان‌نوازی، محبت، جذابیت و بزرگواری، به همراه کارهایی که در عمل باید انجام شود مانند برنامه‌ریزی مناسب، تهیه فهرست مهمان‌ها، دعوت کردن مهمانان، تدارک غذا و وسایل پذیرایی، چیدن میز، استقبال از مهمان‌ها و معرفی آن‌ها به یکدیگر، کمک به جریان گفتگوها و رسیدگی به‌راحتی مهمانان است.

میزبان خوب بودن کار سختی نیست، فقط به برنامه‌ریزی، تمرین و کمی مهارت در انجام دادن چند کار به‌طور هم‌زمان نیاز دارد.

مهم‌ترین مسئله در میزبانی از مهمانان این است که کاری کنید مهمان‌ها هم احساس کنند مورد استقبال شما قرار دارند و هم احساس راحتی کنند.

آداب درست میزبانی

با توجه به گستردگی مباحث اصول و آداب درست میزبانی، من در اینجا چند مورد از موارد مهم را توضیح می‌دهم.

مهمان‌های جور و هماهنگ با یکدیگر دعوت کنید

به عقیده امیلی پست این مهم‌ترین اصل در دعوت کردن مهمان است.

منظور از جور و هماهنگ بودن مهمانان این است که درصورتی‌که جمعی را به‌عنوان مهمان دعوت می‌کنید، سعی کنید روحیات، علایق، سلایق و معیارهای افراد تا حد ممکن باهم هماهنگ باشند و طوری نباشد که گروهی از آنان در کنار دیگر مهمانان احساس راحتی نکنند و یا در برخورد با یکدیگر معذب باشند.

اگر مهمان‌ها باهم جور باشند هر مهمانی تبدیل به یک اتفاق بسیار خوشایند و به یادماندنی خواهد شد، حتی اگر روی بساط پیک‌نیکشان باران ببارد یا سیل جاری شود.

طوری دعوت کنید که همه‌چیز مشخص باشد

طوری مهمانتان را دعوت کنید که بداند باید منتظر چه چیزی باشد. در هنگام دعوت توضیحات کاملی به مهمانان بدهید تا بدانند به چه مناسبتی، به کجا، چه زمانی و به چه دلیلی دعوت‌شده‌اند.

همچنین مهمانتان را از هر نوع اطلاعات دیگری که باید بداند آگاه کنید مانند لباسی که باید بپوشد یا چیزی که با خود بیاورد.

از مهمانانتان استقبال کنید

مهم‌ترین وظیفه یک میزبان خوب این است که کاری کند مهمان راحت باشد و احساس کند مورد استقبال قرارگرفته است؛ بنابراین با اشتیاق به استقبال مهمانان رفته و با آن‌ها سلام و احوالپرسی کنید.

به مهمانی‌تان روح بدهید

با همه مهمان‌ها خوش‌وبش کنید. تازه‌واردان را معرفی کنید و آن‌قدر نزدشان بمانید تا سر صحبت را با کسی باز کنند. اگر یکی از مهمانان کسی را نمی‌شناسد از یکی از دوستانتان بخواهید معارفه را انجام دهد و مراقب باشید تنها نماند.

قدردان باشید

به مهمانانتان نشان دهید چقدر از این‌که زمانی را در کنار آن‌ها سپری کردید خوشحال هستید. از آن‌ها نه‌تنها به خاطر آمدنشان بلکه به خاطر هدایا یا کمکی که در تهیه غذا به شما کرده‌اند تشکر و قدردانی کنید.

سر صحبت را بازکنید

به‌عنوان میزبان اگر احساس کردید که بحثی در حال خارج شدن از مسیر است به مسیر اصلی‌اش هدایت کنید.

در مهمانی‌های شام، معمولاً بحث‌ها عمیق می‌شوند. به‌عنوان میزبان مراقب باشید که صحبت‌ها روند دوستانه و محترمانه خود را حفظ کنند.

در برخی محافل، بحث‌های داغ و پرشور نشانه شبی عالی هستند. این عالی است، ولی تا زمانی که همه در آن شرکت داشته باشند و قوانین اصلی (که اغلب ناگفته‌اند) را رعایت کنند. در غیر این صورت، با مشاهده جرقه‌های خشم در بین مهمانان باید موضوع را عوض کنید. با سؤالاتی عمومی مداخله کنید تا موضوعی را که باعث ناراحتی مهمانان شده تغییر دهید.

درعین‌حال کمی شوخی را چاشنی بحثتان کنید و صحبت درباره موضوع جدید را شروع کنید؛ و بازهم مراقب موضوع جدیدی که پیش کشیده‌اید باشید تا باعث برافروختن عده‌ای دیگر نشوید.

اتفاقات اجتناب‌ناپذیرند

گاهی میزبان بودن یعنی مقابله با تصادفات، بی‌نظمی‌ها یا حتی بدرفتاری‌ها. ریختن نوشیدنی روی میز یا شکستن بشقاب اجتناب‌ناپذیر است.

از همان آغاز اگر نگران شکستن یا ریختن چیزی هستید، از لیوان‌ها یا بشقاب‌های محبوبتان استفاده نکنید و گلدان‌های ارزشمندتان را که مهمانتان قادر به خریدن و جایگزین کردنشان نیست دم دست قرار ندهید.

میزبان واقعاً خوب هر اتفاقی هم که بیفتد بزرگوار و خوددار است.

در صورت بروز هر اتفاقی، آرامشتان را حفظ کنید و به دنبال راه‌حلی خلاقانه بگردید. هرچه بیشتر اوضاع را تحت کنترلتان بگیرید و با بزرگواری آن‌ها را رفع‌ورجوع کنید مهمانانتان بیشتر احساس آرامش خواهند کرد.

برنامه‌ریزی برای مقابله با پیشامدها

در ادامه چهار مورد از اتفاقات پیش‌بینی‌نشده و طرز درست رفتار در آن موقعیت‌ها را بر اساس توصیه‌های امیلی پست برایتان بازگو می‌کنم.

مهمانی دیر می‌رسد

پانزده دقیقه صبر کنید و بعد پذیرایی را بدون او شروع کنید.

مهمانی چیزی را می‌شکند یا می‌ریزد

موضوع را بزرگ نکنید و به‌سرعت بی‌نظمی‌ها را مرتب و تمیز کنید. مهمان باید عذرخواهی کند و پیشنهاد کند خسارت را بپردازد. ولی اگر این کار را نکرد گذشت کنید و آن را به‌پای پذیرایی از یک مهمان بی‌ملاحظه بگذارید.

مهمانی شوخی قومی می‌کند یا لطیفه‌ای برخورنده می‌گوید

مداخله کنید و موضوع را تغییر دهید، یا او را به بهانه کمک کردن به شما به اتاق دیگری بکشانید و به او بگویید که لطیفه‌هایش توهین‌آمیز است و باعث رنجش دیگران می‌شود. حتماً از کسی که رنجیده شده به‌طور خصوصی عذرخواهی کنید.

مهمانی سرزده می‌رسد

بزرگوارانه از او استقبال کنید و او را به جمع مهمانانتان هدایت کنید. در صورت امکان، جایی را سر میز به او اختصاص دهید. اگر نتوانستید کاری برای او انجام دهید خودتان در اتاق نشیمن غذا بخورید.

جمع‌بندی

همان‌طور که در نوشته‌های قبلی هم اشاره شد، اصول کلی اتیکت مبتنی بر ایجاد کمترین مزاحمت و ناراحتی برای دیگران و به وجود آوردن بیشترین آرامش و احساس خوب در خود و اطرافیانمان است.

این موارد در خصوص مهمانی‌ها نیز مصداق دارد و تمامی توصیه‌ها و اصول گفته‌شده برای میزبانی در جهت کم کردن تنش‌ها و حداکثر کردن راحتی مهمانان و به وجود آوردن اوقاتی خوش برای آنان است.

مطالب پیشنهادی برای مطالعه:

۴ مهارت ساده برای موفقیت در ارتباطات اجتماعی

اهمیت انتخاب‌ها در زندگی ما انسان‌ها

چگونگی مواجهه با رفتار نادرست دیگران

احترام به خود قبل از احترام به دیگران